Van leerlingen betrouwbare collega’s maken? Word leermeester

Hoe zorg je ervoor dat die nieuwe lichting op de bouwplaats ook echt blijft? Daarvoor zijn enthousiaste vakmensen nodig, die hen de kneepjes van het vak leren en in de groep opnemen. Leermeesters die al hun ervaring met hen delen, óók als het gaat om veiligheid. Francois Labout traint leermeesters en vertelt meer over de impact die een goed voorbeeld heeft op jonge leerlingen.

Francois weet precies hoe het er op de werkvloer aan toegaat, want hij was 25 jaar bouwvakker. “Ik moest ermee stoppen omdat mijn hand en knieën versleten waren. Dus ik zocht naar een baan in dit vakgebied waar ik die wat minder nodig had. Ik heb een vlotte babbel en veel ervaring dus Volandis zag in mij een goede leermeester. Eigenlijk voerde ik zo mijn oudere beroep uit, maar zonder gereedschapskist. Dat beviel zo goed, dat ik inmiddels leermeesters in spe train.”

Leermeester als verbinder
Een goede leermeester kan voor leerlingen het verschil betekenen tussen wel of niet blijven, is de overtuiging van Francois. “Vroeger brachten leermeesters voornamelijk het vak over, nu zie je dat er ook een wat diepere band ontstaat. Je doet er alles aan om te zorgen dat leerlingen op hun plek zitten, dat is hoe je hen aan je bindt. Daarbij komt dat er de laatste jaren veel aandacht is voor veiligheid in het leermeesterschap. Want als je op leerlingen het belang van veilig werken overtuigend overbrengt, perk je risico’s al enorm in. Je zult ‘mijn’ leermeesters dus nooit horen zeggen: ‘Dat doe ik al 25 jaar zo en het gaat al 25 jaar goed.’

Wat jij doet, nemen leerlingen over
Hoe brengt Francois deze visie over op cursisten? “Ik gebruik veel voorbeelden in mijn trainingen, omdat visualiseren goed werkt. Ook om de voorbeeldfunctie van leermeesters duidelijk te maken. Stel: je bent ouder van een puber die je wel achter het behang kunt plakken. Grote kans dat mensen na een middag visite toch zeggen: ‘Wat een leuk kind heb je.’ Dat is eigenlijk een groot compliment aan jou. Want het laat zien dat je puber je lessen wel degelijk in de praktijk brengt, al dacht je wellicht van niet. En zo werkt dat ook in de bouw. Ikzelf was bijvoorbeeld altijd extra voorzichtig met de bovenfrees omdat ik daar nare ervaringen mee heb gehad. Wat bleek? Mijn leerlingen namen dit gedrag over, terwijl zij zelf die ervaring niet hadden. Leermeesters spelen dus ook een grote rol in hoe veilig leerlingen werken op de bouwplaats.”

Communicatie op de bouwplaats
Veiligheid zit ‘m ook in heldere communicatie. Hoe doe je dat, op een lawaaiige bouwplaats waar mensen verschillende talen spreken? Bouwspraak is dan een uitkomst. Je communiceert met eenvoudige gebaren, in plaats van woorden. Op deze pagina ontdek je alle middelen die je in kunt zetten om Bouwspraak op de werkvloer te krijgen.

Veiligheid laten zien, heeft overtuigingskracht
Bewustwording is een belangrijk punt in de trainingen die Francois geeft. “Ik merk bijvoorbeeld dat leermeesters meestal precies weten wat veilig is en wat niet. Maar als iets ‘even snel’ moet, kiezen ze soms toch voor de onveilige optie. Zo’n situatie bespreek ik tijdens de training. Daarbij leg ik uit dat als leerlingen je zoiets zien doen, zij daar een kick van krijgen. En dat is precies wat je níet wilt. Daarbij komt dat jongeren op school veel meekrijgen over veiligheid, maar risico’s alsnog minder zien en niet ver vooruitkijken. Het is daarom belangrijk dat je als leermeester zelf het goede voorbeeld geeft en leerlingen op sleeptouw neemt, zodat je echt kunt laten zien waarom dingen moeten zoals ze moeten. Dat kan bijvoorbeeld ook via een YouTube-video.

Leermeester zijn moet je ervaren
Goede leermeesters zijn dus goud waard. Want als opleider van onze toekomst, begint veiliger werken bij hen. Francois is daarom altijd op zoek naar mensen op de werkvloer die leermeester willen worden. “Als je graag over je vak praat, wat geduld hebt en je kunt inleven in hoe een jongere denkt, dan ben je er geknipt voor. En sta je qua leeftijd dichtbij de leerlingen, dan wil ik je al helemaal aan boord. Het zou zomaar kunnen dat je dan op termijn zelf leermeesters traint, zo ging dat bij mij ook. Ik verzeker je: leermeester zijn is prachtig. Leerlingen hangen aan je lippen als jij je vak overdraagt. Je moet het écht ervaren.”

Meer informatie vind je op volandis.nl/kijk-vooruit/leermeestercursus